Czym są karotenoidy?
Karotenoidy nadają roślinom charakterystyczny zapach, kolor i smak. Najbardziej rozpowszechniony spośród karotenoidów w żywności jest β-karoten. Zidentyfikowano około 500 karotenoidów, jednak nauka dopiero poznaje ich działanie. Karotenoidy mają duże działanie antyoksydacyjne. β-karoten obok witaminy C i E jest najbardziej do tej pory przebadanym antyoksydantem, jednocześnie nie ma żadnych działań toksycznych. β-karoten jest znanym karotenoidem jednak nie najsilniejszym. α-karoten, który obficie występuje w marchwi gotowanej na parze tak jak i dyni, ma 10-krotnie silniejsze działanie antyoksydacyjne w stosunku do skóry, oczu, wątroby czy płuc. Naturalne źródła beta-karotenu: dynia marchew, kabaczek, melony, morele, mango, bataty, spirulina, glony morskie, brokuły, jarmuż, szpinak oraz inne warzywa o zielonych liściach.
Inne karotenoidy takie jak luteina, krypto-ksantyna, zeaksantyna możliwe, że ochraniają przed pewnymi rodzajami nowotworów złośliwych. β-karoten, α-karoten i krypto-ksantyna mają aktywność retinolu, są prekursorami witaminy A Organizm może je przemienić w witaminę A. Karotenoidy usprawniają komunikację między komórkami przeciwnowotworowymi a obronnymi, zmniejszając wczesne zagrożenie nowotworem.
Właściwości karotenoidów
Chociaż każdy karotenoid ma określone korzystne właściwości, dopiero mieszanina karotenoidów, jak wykazano w zbilansowanej diecie, okazała się najbardziej skuteczna. Wielu badaczy donosiło, że mieszanina karotenoidów stanowi ochronę skóry przed szkodliwymi skutkami promieniowania nadfioletowego. W badaniu klinicznym stwierdzono, że karotenoidy zmniejszają uszkodzenie DNA u ludzi. Uważa się, że uszkodzenie DNA stanowi przyczynę większości nowotworów złośliwych. Uszkodzenie DNA wywołują przede wszystkim wolne rodniki. Antyoksydanty odżywcze, obejmujące karotenoidy (β-karoten, α-karoten, likopen i luteina) mogą zwalczać wolne rodniki i zmniejszać ryzyko uszkodzenia DNA.